Lịch sử và Văn hóa Osaka
Thành phố Osaka đầy sức sống mang đến cho du khách trải nghiệm văn hóa sống động. Nơi đây là sự pha trộn hài hòa giữa sự thịnh vượng thương mại trong quá khứ và năng lượng sôi động của hiện tại, mang đến một sức hút độc đáo mà không thành phố nào khác có được, với nền văn hóa ẩm thực đặc sắc, những con người vui tính và ngôn ngữ riêng biệt. Những ánh đèn neon rực rỡ, những con phố nhộn nhịp và văn hóa ẩm thực được tự hào là tốt nhất Nhật Bản sẽ mang đến cho du khách những kỷ niệm khó quên. Chuyến thăm Osaka không chỉ là một chuyến đi đơn thuần mà sẽ là một hành trình đặc biệt để bạn cảm nhận trọn vẹn những khía cạnh đa dạng của Nhật Bản. Sau đây, chúng ta hãy cùng khám phá những đặc trưng văn hóa độc đáo của Osaka từ quá khứ đến hiện tại.
Lịch sử thịnh vượng của Osaka
Osaka là thành phố có dân số đông nhất vùng Kansai ở phía Tây Nhật Bản, đóng vai trò là trung tâm giao thông, công nghiệp và du lịch. Nhờ lợi thế địa lý nằm trước Thái Bình Dương rộng lớn, từ xa xưa, nơi đây cùng với Kobe đã phát triển thành thành phố hàng hải lớn nhất và trung tâm thương mại của khu vực. Lịch sử của Osaka bắt nguồn sâu xa như một cửa ngõ thương mại và văn hóa quan trọng của Nhật Bản.
Về mặt lịch sử, Osaka chỉ là một thành phố cấp tỉnh quan trọng khi Kyoto là thủ đô. Tuy nhiên, vào năm 1583, vị lãnh chúa phong kiến Toyotomi Hideyoshi (豊臣秀吉, 1537-1598) đã xây dựng Lâu đài Osaka, làm thay đổi đáng kể vị thế của thành phố. Ông đã chọn Osaka làm địa điểm lâu đài hùng vĩ của mình. Ông đã biến nơi đây thành trung tâm quyền lực chính trị, và đây đã trở thành một chất xúc tác cho sự phát triển của thành phố.
Trong thời kỳ Edo (1603-1868), Osaka là trung tâm thương mại lúa gạo và phân phối lương thực. Nơi đây được mệnh danh là "nhà bếp của Nhật Bản" và phát triển thịnh vượng như một trung tâm kinh tế của Nhật Bản. Đây là nguồn gốc của văn hóa ẩm thực đặc trưng của Osaka ngày nay. Mặc dù từng suy thoái sau khi Tokugawa Ieyasu nắm quyền, nhưng trong thời Minh Trị Duy tân, Osaka đã nhanh chóng phát triển thành thành phố lớn nhất vùng Kansai thông qua việc thúc đẩy công nghiệp thương mại và công nghiệp hiện đại.
Lâu đài Osaka hùng vĩ tượng trưng cho vinh quang trong quá khứ này. Nó nhắc nhở chúng ta về lịch sử lâu đời của thành phố ngay giữa trung tâm đô thị. Mặc dù bị tàn phá trong Thế chiến thứ hai, Osaka đã được xây dựng lại thành một đô thị sầm uất tiếp tục dẫn đầu về thương mại, giải trí và văn hóa ẩm thực, tiếp nối danh tiếng trong quá khứ. Osaka cho thấy hình ảnh một thành phố thịnh vượng đang tiếp diễn, vượt ra ngoài di sản trong quá khứ.
Mã văn hóa của Osaka
Osaka không chỉ là một đô thị sầm uất mà còn mang đến cho du khách những trải nghiệm đặc biệt thông qua các mã văn hóa độc đáo. Những mã này thấm sâu vào cuộc sống và cách suy nghĩ của người dân Osaka.
Tinh thần thương nhân
Osaka từ xa xưa đã là một thành phố phát triển mạnh về thương mại. Các thương nhân Osaka cùng với thương nhân Ise và thương nhân Omi được gọi là ba thương nhân lớn của Nhật Bản. Họ nắm giữ dòng chảy hàng hóa giữa Tokyo và Kyoto. Tinh thần thương nhân này vẫn tiếp tục đến ngày nay ở người dân Osaka. Hiện tại, Osaka là một thành phố thương mại và kinh tế ngang tầm với Tokyo. Chính vì vậy, người dân Osaka rất tự hào về vùng đất của mình và không che giấu sự cạnh tranh ngấm ngầm với Tokyo. Tinh thần thương nhân của người Osaka được phân tích là đã ảnh hưởng đến mức giá tương đối rẻ ở Osaka mặc dù đây là một đô thị lớn. Cảnh tượng Dotonbori với vô số bảng hiệu cũng cho thấy sự thịnh vượng thương mại và bầu không khí sôi động của Osaka.
Kuidaore
Có lẽ không nơi nào ở Nhật Bản đón nhận văn hóa ẩm thực nhiệt tình như Osaka. Khẩu hiệu không chính thức của Osaka, 'Kuidaore (食い倒れ)', có nghĩa là 'ăn đến chết'. Nó chứa đựng ý nghĩa hài hước là 'mê ăn ngon đến phá sản'. Đây là một biểu hiện cho thấy người Osaka nghiêm túc đến mức nào với ẩm thực. Búp bê Kuidaore Taro ở Dotonbori, đóng vai trò là linh vật của văn hóa ẩm thực Osaka từ những năm 1950, biểu tượng cho tinh thần này.
Osaka là một trong những vùng đất ẩm thực hàng đầu Nhật Bản. Có câu nói rằng những món ăn không ngon không thể tồn tại được, từ những cửa hàng truyền thống lâu đời đến các chuỗi cửa hàng. Những món ăn tiêu biểu như Takoyaki, Okonomiyaki, Kushikatsu thống trị các quầy hàng đường phố, Izakaya và các nhà hàng gia đình. Các nhà hàng đạt sao Michelin nằm cạnh những quán mì ramen ẩn mình trong ngõ hẻm. Tại các chợ sầm uất như chợ Kuromon, bạn có thể thưởng thức hải sản tươi sống và đặc sản địa phương. Như vậy, Osaka với tinh thần 'Kuidaore' sống động đúng là thành phố ẩm thực hàng đầu Nhật Bản.
Konamon
Các món ăn tiêu biểu của Osaka như Takoyaki, Okonomiyaki, Udon có một điểm chung. Đó là tất cả đều là món ăn làm từ bột mì. 'Konamon (粉もん)' có nghĩa là 'món ăn bột mì' là tiếng địa phương Osaka. Đây là một trong những biểu hiện quan trọng thể hiện văn hóa ẩm thực độc đáo của Osaka. Sau Thế chiến thứ hai, văn hóa ăn uống bột mì đã được phổ biến rộng rãi như một chính sách nhằm giảm tiêu thụ gạo. Lúc đó, Osaka đã tích cực tiếp nhận điều này nhất, khiến văn hóa Konamon càng phát triển hơn. Như vậy, Konamon không chỉ là món ăn bột mì đơn thuần mà còn là biểu tượng đại diện cho sức hút bình dân và văn hóa ẩm thực sôi động của Osaka.
Osakaben
Người Osaka nổi tiếng là năng động, thẳng thắn và cởi mở. Tính cách của người Osaka này được thể hiện rõ nét trong tiếng địa phương độc đáo của họ, Osakaben (大阪弁). 'Ben (弁)' trong tiếng Nhật có nghĩa là 'tiếng địa phương'. Osakaben có nghĩa là tiếng địa phương đặc trưng của vùng Osaka. Osakaben thêm sự biểu cảm và sống động phong phú vào các cuộc trò chuyện hàng ngày.
Người Osaka rất tự hào về vùng đất của mình. Một trong những điều thể hiện rõ nhất niềm tự hào này chính là tiếng địa phương. Thậm chí, có giai thoại kể rằng khi du khách nước ngoài nói tiếng Nhật chuẩn ở Osaka, người dân địa phương đã nói "Ở Osaka thì hãy nói tiếng Osaka" và ngay lập tức dạy một bài học Osakaben. Du khách cũng nên thử nói vài câu chào đơn giản bằng tiếng Osaka thì sao? Bạn sẽ thấy ánh mắt thân thiện và dịu dàng khác hẳn lúc ban đầu.
Tiếng địa phương Osaka được biết đến là một trong những ngôn ngữ độc đáo và thú vị nhất trên khắp Nhật Bản. Du khách thường nghe thấy các cách diễn đạt 'Okini (おおきに)' và 'Maido (まいど)' ở Osaka. 'Okini' có nghĩa là 'rất cảm ơn'. 'Maido' là cách nói rút gọn của 'luôn luôn nhờ vả'. Hai từ này đôi khi được dùng cùng nhau thành 'Maido Okini (毎度おおきに)'.
Ở các khu du lịch lớn, tiếng Nhật chuẩn hoặc tiếng Anh được sử dụng chủ yếu. Tuy nhiên, ở các cửa hàng nhỏ hoặc nhà hàng lâu đời giao tiếp với người dân địa phương, 'Okini' và 'Maido' vẫn được sử dụng thường xuyên. Khi đến Osaka, du khách nên chú ý đến những cách diễn đạt này để cảm nhận gần gũi hơn văn hóa và tình cảm của người dân Osaka.
Owarai
Người Osaka coi trọng sự hài hước và dí dỏm. Họ thể hiện khiếu hài hước vui vẻ đến mức nếu bạn giả vờ bắn súng 'Pang!' trên đường, họ sẽ dí dỏm đáp lại bằng cách giả vờ 'Ưgh!'. Tính cách vui vẻ và không để bụng này được đánh giá là có nét tương đồng về mặt cảm xúc với người Hàn Quốc. Osaka được coi là cái nôi của Owarai (お笑い), tức hài kịch Nhật Bản. Hài kịch là một yếu tố cốt lõi ăn sâu vào bản sắc của thành phố.
Trụ sở chính của Yoshimoto Kogyo, công ty quản lý hài kịch nổi tiếng nhất Nhật Bản, nằm ở Osaka. Tại khu giải trí Namba, có Nhà hát hài kịch tiêu biểu của Nhật Bản, Yoshimoto Shinkigeki. Ngoài ra, các diễn viên hài nổi tiếng của Nhật Bản chủ yếu cũng xuất thân từ Osaka. Điều này cho thấy tình yêu sâu sắc của thành phố dành cho sự hài hước. Chính sự hài hước và dí dỏm của người Osaka này có thể dẫn đến sự cởi mở và lòng hiếu khách đối với du khách.